Een warme zomerdag, benen vol teken, rug rauw van het slapen op een luchtmatrasje in een tent. Je bent gelukkig. Een briesje briest je langs je oren en je hoort de bergen zingen, een wiegelied, een elegie.

Behalve … dat je nog nooit in de bergen geweest bent.

Hoe weet je zeker dat een herinnering van jou is? Op die vraag hebben we voorlopig nog geen antwoord. Wat we wel weten, is dat alle mensen confabuleren. De één al meer dan de ander. Onze hersenen eigenen zich herinneringen toe die niet van ons zijn, verdraaien een herinnering of verzinnen er iets bij dat we in een droom of op televisie hebben gezien.

Het woord ‘confabuleren’ komt van het Latijnse ‘com’ (samen) en ‘fabulari’ (spreken), wat dan weer van ‘fabula’ (verhaal) komt. Confabuleren is niet gelijk aan liegen, in tegendeel zelfs, iemand die confabuleert is er stellig van overtuigd dat wat die zich herinnert werkelijk is gebeurd. Confabulaties komen voort uit de vervorming van herinneringen. Onze hersenen kampen niet goed met leegtes in het geheugen, dus ze vullen deze op. Confabuleren komt vaker en heviger voor bij dementie, het syndroom van Korsakov, schizofrenie, trauma en andere neurocognitieve stoornissen.

Mensen die confabuleren geloven dus dat ze iets hebben meegemaakt dat feitelijk niet gebeurd is. Maar hoe belangrijk is het dat we ons dingen niet (helemaal) juist herinneren? Is de vermeende beleving van een herinnering realiteit genoeg? En nemen we confabulaties en waar ze vandaan komen wel serieus genoeg?

Herinneringen zijn een belangrijk aspect van ons mens-zijn, ons schrijven en onze geschiedenis. Want ook onze geschiedenis bestaat al dan niet onopzettelijk uit een heleboel on- of halve waarheden. Wanneer wordt het gevaarlijk als we ons dingen foutief herinneren? En, als je in je eigen geheugen graaft, hoe zeker ben je dan van je stuk?

En wij — als individu of als soort — zullen wij ‘juist’ herinnerd worden?

Stuur ons je beste verzinsels of eerlijkste waarheden in poëzie of prozavorm, mijmer over ons
collectief geheugen in een essay of laat vermeende waarheid en herinnering in gesprek gaan in
een theatertekst. Samen creëren we eindeloze interpretaties van Kluger Hans #47 Confabulatie in
een onvergetelijk nummer.

Drop je schrijfsels via het inschrijfformulier in onze inbox.

Deadline: vrijdag 16 augustus 2024.

Kluger Hans doet ook graag expliciet een oproep naar beginnende literaire vertalers. Wil je graag werk van een opkomende schrijver uit een ander taalgebied vertalen naar het Nederlands? Stuur dan zeker je vertalingen in, want we zetten met plezier vertaaltalenten en internationale schrijvers in de kijker. Voor meer info over de voorwaarden kijk je even op onze inzendpagina.

Bronnen:
https://gezonderleven.com/wat-zijn-confabulaties-en-waarom-komen-ze-voor/
https://www.vocabulary.com/dictionary/confabulate#:~:text=If you suffer from memory,the
psychiatric sense came later.